Verschil tussen animatie, explanimation, explainer video en uitlegfilmpje.
De manager geeft je een heads up over een aankomende explainer video. De directeur noemt het in de vergadering een uitlegfilmpje. Je collega’s hebben ook van alles te vertellen over de video’s die al eens eerder zijn gemaakt. Uiteindelijk komt de aap uit de mouw: Nee, we gaan geen echte mensen filmen; ik heb een explanimation nodig! Wanneer je dan eindelijk aan de slag wilt gaan en een offerte op wilt vragen bij een videoproductiehuis, dan krijg je nog even de vraag of je 2D animatie of 3D animatie nodig hebt?
Erg verwarrend allemaal.
In dit artikel nemen we de verschillende termen voor video’s onder de loep, zodat je nooit meer voor de verrassing komt te staan. Wel zullen veel vrienden, collega’s en kennissen in het ongewis blijven en zul je er nog vaak genoeg van uit moeten gaan dat zij niet weten wat het verschil is tussen bijvoorbeeld video en film.
2D animatie versus 3D animatie.
In de term “2D animatie” staat 2D voor tweedimensionaal, wat betekent dat een 2D artiest afbeeldingen, zoals een stripfiguur, kan illustreren en tot leven brengen (animeren) met bewegingen naar boven, beneden, links en rechts. In de traditionele zin van tweedimensionaal zou je dus geen diepte kunnen illustreren. Toch zie je in de meeste 2D animatievideo’s wel een klein beetje diepte en kunnen stripfiguren of objecten relatief gemakkelijk bewegen van voren naar achteren. Een animatievideo kan zich dus ergens op de schaal bevinden tussen 2D en 3D. De artiest of het animatiebureau waarmee je samenwerkt zal echter bepalen in welke groep hun skills vallen en je zult er ook een aanzienlijk prijsverschil in zien.
In een driedimensionale animatie (3D) duikt de artiest dieper in de illustraties. Een poppetje kan nu ook naar voren of naar achteren bewegen, we kunnen nu meer details verwerken zoals rondingen, schaduwen en reflecties. Door met een extra dimensie te werken krijgt de artiest veel meer ruimte om details toe te voegen of te verfijnen. Zo kun je je zeker wel voorstellen hoe er in een 3D animatie veel meer tijd gaat zitten. Wanneer je deze tijd niet wilt spenderen aan de details, dan kom je al snel in de 2D hoek uit.
Explanimation
De term explanimation is ooit ontstaan in Silicon Valley (meer hierover in dit artikel). “Explained in Animation” werd de nieuwe manier van concept-uitleg, maar ook bedrijfspresentaties en lesmateriaal. Hoewel 3D animatie al wel bestond, werden (en worden) de explanimations vaker gemaakt in 2D. Dit heeft uiteraard te maken met de tijd en investering die nodig is voor het maken van een dergelijke video: het maken van een animatie in 3D vereist meer vaardigheid, meer operationele kennis van programma’s en meer tijd. Een explanimation is niet per definitie in 2D, maar in de volksmond wordt dit vaak wel verondersteld. Voor startende, kleine of middelgrote ondernemingen is dit budgettair ook vaak interessanter.
Explainer video
De term explainer video komt heel dicht in de buurt bij explanimation. Net als bij de explanimation wordt er in marketing-communicatie kringen bij het horen van explainer video vaak uitgegaan van een specifieke format, in dit geval: animatie. Dit hoeft echter niet persé te zijn. De term video omvat namelijk alles omtrent bewegend beeld: live action film, 2D animatie én 3D animatie. Om verwarring te voorkomen kan het dus handig zijn om de termen juist te gebruiken, maar is het goed om te anticiperen wat anderen (leken) verwachten bij bepaalde termen.
Uitlegvideo of Uitlegfilmpje
Wanneer we dezelfde term vertalen naar het Nederlands komen we ongeveer terecht bij het “uitlegfilmpje”. Met een beetje achtergrondkennis zou het kunnen dat je voor een dergelijke video iets anders verwacht dan bij een explainervideo. Waar we bij een explainervideo meteen denken aan 2D animatie, staan we bij het horen van uitlegvideo toch iets langer stil bij de format. Ook hier geldt dat de term video naar alle bestaande formats zou kunnen refereren. Varieties hierop, zoals instructievideo, installatievideo en educatieve video zul je namelijk net zo vaak voorbij zien komen in live action film als in animatie. Een “uitlegfilmpje” daarentegen bevat de term “film” welke we in de videoproductie-wereld gebruiken als referentie naar opnames van echte mensen etc. in plaats van illustraties. Grappig genoeg is het gebruik van de term “film” op deze manier niet helemaal correct. Daarover kun je meer lezen in dit artikel: Het verschil tussen film, video en digitale media.
Overige animatie-termen
Er zijn nog meer verschillende formats voor animatievideo’s. Sommige daarvan zijn simpel en voordelig te produceren en anderen zijn complex en prijzig. Hieronder leggen we nog twee termen uit die je wel eens keer hebt horen vallen of in de toekomst vast voorbij zal zien komen: Stop Motion & Whiteboard animation.
Stop Motion
Stop Motion animatie is een filmtechniek waarbij objecten fysiek in kleine stapjes worden verplaatst en beeld voor beeld worden vastgelegd, zodat het bij het afspelen de illusie van beweging geeft. Stop Motion is vergelijkbaar met een flitsboekje of folioscoop, alleen worden er fysieke objecten gebruikt in plaats van tekeningen. Ook wanneer we fysieke objecten in video tot leven brengen noemen we dit animatie. Dit kan verwarrend zijn, omdat we bij animatie niet snel denken aan live action film beelden. Het leuke aan stop motion animatie is dat je het technische gezien vrij gemakkelijk zelf thuis kunt uitvoeren. Het duurt echter wel vrij lang, ook als je het professioneel laat doen. Er zijn naar schatting ongeveer 12 frames (of afbeeldingen) nodig voor één seconde video. De variaties strekken uit naar de skills in het manipuleren van objecten. Zo heb stop motion van kleipoppetjes (claymation), LEGO, barbies & action men, papieren snipsels en meer.
Zie hieronder een voorbeeld van een stop motion video.
Whiteboard video
Een whiteboard animatievideo is een voorbeeld van het voordelige eind. Het is een proces waarbij een verhaal wordt getekend op een “whiteboard” of eerder een witte achtergrond dat op een whiteboard lijkt (vandaar de naam). In de video lijkt het erop dat het verhaal zichzelf ter plekke tekent. Oorspronkelijk namen graphic designers zichzelf op tijdens het maken van illustraties. Het effect in het originele proces was een time-lapse of stop motion. Met de technologie-ontwikkeling van vandaag de dag kan een whiteboard video nu gemakkelijk worden gemaakt met software en hoeft alles niet meer met de hand te worden na getekend of in stop motion style te worden gefilmd.
Zie hieronder een voorbeeld van een whiteboard animatievideo.
Alles nog even op een rijtje:
- Explanimations en explainervideo’s zijn meestal in 2D animatie
- De term video refereert in de videoproductie-wereld van nu naar alles in bewegend beeld. Een uitlegvideo is dus niet per definitie in 2D animatie.
- De term film refereert in de videoproductie-wereld van nu naar beelden van echte mensen etc.. Een uitlegfilm zou technisch gezien dan ook niet in 2D animatie zijn.
- Stop Motion wordt animatie genoemd omdat statische beelden tot leven worden gebracht door middel van techniek, hoewel het om live action beeldmateriaal gaat.
- De whiteboard animatievideo was ooit een stop-motion van 2D illustraties in de maak, maar wordt tegenwoordig (veel sneller en voordeliger) gerealiseerd met software programma’s.
De grote hoeveelheid aan opties voor het laten maken van een commerciële of praktische video voor je bedrijf kan overweldigend zijn. Het is daarom belangrijk om je wensen goed in kaart te brengen voordat je aan de slag gaat. Ook wanneer je nog aan het oriënteren bent kan het goed zijn om het gesprek aan te gaan met een video-strategist. Voor vrijblijvend advies of productievoorstel, neem contact op met Rocket Videos!
